بررسی مشکلات پیاده سازی بودجه بندی عملیاتی در بانکهای سپه استان یزد و ارائه راهکار مناسب


با توجه به نقش بودجه در سازمانها و ادارات، دولتها در صدد اصلاح نظام بودجه ریزی برآمدند و در نهایت از بودجه ریزی عملیاتی استفاده نموده ولی در عمل برای پیاده سازی این سیستم بودجه بندی با موانع و مشکلاتی رو به رو گردیده‌اند. این تحقیق سعی می‌نماید در مرحله اول موانع و مشکلات موجود و تأثیر گذار بر بودجه بندی عملیاتی در بانکهای سپه استان یزد را شناسایی نموده و در مرحله بعد این موانع و مشکلات را اولویت بندی و در نهایت پیشنهاداتی را در جهت کاهش موانع پیاده سازی بودجه بندی عملیاتی ارائه نماید. داده‌های این پژوهش با استفاده از پرسشنامه های که بین کارمندان بانک توزیع شده، جمع‌آوری گردیده‌است. پس از آن با تجزیه و تحلیل اطلاعات از طریق آزمون فریدمن و کروسکال والیس فرضیات تحقیق آزمون شده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که عوامل مدیریتی بر مشکلات پیاده سازی بودجه بندی عملیاتی تأثیر معنادار دارد. به عبارت دیگر برای اجرای موفق بودجه بندی عملیاتی باید به عوامل مدیریتی که شامل عامل انسانی، عامل فنی و فرایندی و عامل محیطی است توجه نمود.

فهرست مطالب:

پیشگفتار.......................................................................................................................................................................... 1

فصل اول:کلیات تحقیق......................................................................................................................................... 3

      1-1 مقدمه .......................................................................................................................................................... 4

      1-2. بیان مسئله................................................................................................................................................. 4

      1-3.ضروریت و اهمیت تحقیق....................................................................................................................... 6

      1-4.اهداف تحقیق.............................................................................................................................................. 7         

      1-5.فرضیه های تحقیق.................................................................................................................................... 7

      1-6.متغیرهای تحقیق....................................................................................................................................... 8

      1-7.روش تحقیق................................................................................................................................................ 8

      1-8.ابزار گردآوری داده های تحقیق............................................................................................................. 9

      1-9.جامعه آماری و نمونه گیری.................................................................................................................... 9

      1-10.روش تجزیه و تحلیل داده ها............................................................................................................... 9

      1-11.قلمرو تحقیق............................................................................................................................................ 10

      1-12.تعاریف عملیاتی....................................................................................................................................... 10

      1-13.محدودیتهای تحقیق............................................................................................................................... 14

      1-14.جمع‌بندی و نتیجه‌گیری...................................................................................................................... 14


فصل دوم:پیشینه تحقیق.................................................................................................... 15

2-1 مقدمه .................................................................................................................................................................... 16

      2-2.بودجه بندی و انواع روشهای بودجه بندی......................................................................................... 17

      2-2-1-تعاریف بودجه....................................................................................................................................... 17

      2-2-2-مقاصد بودجه بندی............................................................................................................................ 18

      2-2-3-وظایف بودجه بندی............................................................................................................................ 18       

      2-2-4-روشهای بودجه بندی......................................................................................................................... 19

      2-2-5-اساس بودجه بندی عملیاتی .......................................................................................................... 24

      2-2-6-تفاوت بین بودجه برنامه ای و عملیاتی......................................................................................... 25

      2-2-7-معایب و مزایای روش بودجه عملیاتی و سنتی ........................................................................ 25

      2-3. عوامل بودجه بندی.................................................................................................................................. 26

      2-3-1-عوامل محیطی...................................................................................................................................... 27

     2-3-2-عوامل فنی-فرایندی............................................................................................................................. 31

      2-3-3-عوامل انسانی........................................................................................................................................ 37

      2-4.مبانی نظری بودجه عملیاتی................................................................................................................... 42

      2-4-1-طرز تنظیم بودجه عملیاتی.............................................................................................................. 42

      2-4-2-چرا بودجه عملیاتی............................................................................................................................ 44

      2-4-3-بازدهی بودجه بندی عملیاتی.......................................................................................................... 45

      2-4-4-تجربه برخی از کشورها در اجرای نظام بودجه ریزی عملیاتی ............................................. 46

      2-4-4-1-کانادا................................................................................................................................................... 46

      2-4-4-2-انگلیس.............................................................................................................................................. 48

      2-4-4-3-امریكا................................................................................................................................................. 50

      2-4-4-4-ایرلند................................................................................................................................................. 54

      2-4-4-5  هلند.................................................................................................................................................. 56

      2-4-5-مزایای بودجه بندی عملیاتی........................................................................................................... 57

      2-4-6-بودجه بندی عملیاتی در بنگاههای فدرال.................................................................................... 58

      2-4-7-تجربیات بودجه بندی عملیاتی در کالیفرنیا................................................................................. 60

      2-4-8-تحقیقات انجام شده در ایران وخارج ............................................................................................ 60

      2-5 نتایج و جمع‌بندی  ..................................................................................................................................  70


فصل سوم: روش تحقیق...................................................................................................... 73

     3-1.مقدمه.............................................................................................................................................................. 74

      3-2.روش تحقیق................................................................................................................................................ 74

      3-3.اهداف تحقیق.............................................................................................................................................. 75

      3-4.فرضیه های تحقیق.................................................................................................................................... 75

      3-5.متغیرهای تحقیق....................................................................................................................................... 76

      3-6.جامعه آماری................................................................................................................................................ 77

      3-7. نمونه‌گیری.................................................................................................................................................. 77

      3-8.روش گردآوری اطلاعات........................................................................................................................... 79

      3-9.روایی.............................................................................................................................................................. 80

      3-10.پایایی.......................................................................................................................................................... 81       

      3-11- روش آزمون فرضیه ها........................................................................................................................ 82

      3-12 خلاصه و جمع‌بندی ............................................................................................................................ 85

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها ................................................................................ 87

        4-1 مقدمه ....................................................................................................................................................... 87

      4-2.نتایج توصیفی سؤالات عمومی پرسشنامه.......................................................................................... 87

      4-3-نتایج تجزیه و تحلیل آزمون فرضیه اصلی......................................................................................... 91

      4-4- نتایج تجزیه و تحلیل آزمون فرضیه فرعی اول............................................................................... 92

      4-5-نتایج تجزیه و تحلیل آزمون فرضیه فرعی دوم................................................................................ 95

      4-6- نتایج تجزیه و تحلیل آزمون فرضیه فرعی سوم............................................................................. 98

      4-7 نتیجه فصل.................................................................................................................................................. 105

فصل پنجم:نتیجه گیری و پیشنهادات................................................................................ 106

    .....................................................................................................................................................................................  5-1.نتیجه گیری کلی    107

    .....................................................................................................................................................................................  5-2.پیشنهادها   109

فهرست جدول ها
جدول 2-1 : مزایا و معایب سیستم بودجه‌بندی عملیاتی و سنتی............................................................................... 26

جدول 2-2 : مطالعات انجام شده در زمینه بودجه‌ریزی عملیاتی در ایران................................................................... 70

جدول 2-3 : مطالعات انجام شده در زمینه بودجه‌ریزی عملیاتی در خارج.................................................................. 72

جدول 3-1 : جامعه آماری و حجم نمونه آماری............................................................................................................ 79

جدول 4-1 : سابقه كار كاركنان بانك سپه استان یزد.................................................................................................. 88

جدول 4-2 : مدرك تحصیلی كاركنان بانك سپه استان یزد........................................................................................ 89

جدول 4-3 : رشته تحصیلی كاركنان بانك سپه استان یزد.......................................................................................... 90

جدول 4-4 : پرسشنامه مربوط به فرضیه فرعی اول...................................................................................................... 93

جدول 4-5 : رتبه پرسشنامه مربوط به فرضیه فرعی اول.............................................................................................. 94

جدول 4-6 : پرسشنامه مربوط به فرضیه فرعی دوم...................................................................................................... 96

جدول 4-7 : رتبه پرسشنامه مربوط به فرضیه فرعی دوم............................................................................................. 97

جدول 4-8 : پرسشنامه مربوط به فرضیه فرعی سوم.................................................................................................... 99

جدول 4-9 : رتبه پرسشنامه مربوط به فرضیه فرعی سوم............................................................................................ 100

جدول 4-10 : اولویت بندی عامل انسانی بر اساس آزمون رتبه‌ای فریدمن.................................................................. 101

جدول 4-11 : اولویت بندی عامل فنی‌وفرآیندی بر اساس آزمون رتبه‌ای فریدمن...................................................... 102

جدول 4-12 : اولویت بندی عامل محیطی بر اساس آزمون رتبه‌ای فریدمن............................................................... 103

جدول 4-13 : رابطه بین رشته، تحصیلات و تجربه با عوامل مدیریتی........................................................................ 104

جدول 4-14: نتایج مربوط به فرضیه‌ها......................................................................................................................... 105

فهرست نمودارها
نمودار4-1: سوابق كاری كاركنان بانك سپه استان یزد..................................................................................... 88

نمودار4-2: تحصیلات كاركنان بانك سپه استان یزد.......................................................................................... 89

نمودار4-3: رشته تحصیلی كاركنان بانك سپه استان یزد................................................................................. 90